🌸બટરફ્લાય ઇફેક્ટ

🌸બટરફ્લાય ઇફેક્ટZ

કોઈ મોટા ફેરફાર તરફ થતા નાના ફેરફારો કે પ્રસંગોને આપણે બટરફ્લાય ઇફેક્ટ તરીકે ઓળખીએ છીએ. પરંતુ, બટરફ્લાયને ખાસ ગણકારતા નથી. ધોરણ - 5 ના ભાષાના પુસ્તકમાં એક વાર્તા છે, “છેલ્લું પતંગિયું” એમાં ટાઇમ મશીનમાં બેસી ડાયનાસોર સમયમાં જઇ એક ઉદ્ધત ધનવાન માણસ પતંગિયું મારી નાખે છે. એટલા વર્ષો પહેલા એ પતંગિયાના મૃત્યુથી જગત વેરાન બની જાય છે. 

આ વાર્તામાં માત્ર ટાઇમ મશીન જ કાલ્પનિક છે. આટલા યુગોથી માનવ પોતાના સ્વાર્થ માટે શરૂઆતમાં અભાનપણે અને હવે પૂરેપૂરી સભાનતાથી પર્યાવરણનો ખુડદો બોલાવી રહ્યો છે. આપણને સૌને એ બાબતનો કોઈ અહેસાસ પણ થાય એ પહેલાં આપણા કાર્યો વડે આ સૃષ્ટિને નુકશાન પહોંચી ચૂક્યું હોય છે ! 

કુદરતી રીતે જે ક્રમ ગોઠવાયેલો હતો એ આપઅને ખોરવી રહ્યા છીએ. એ ખોટકાયેલા ચક્રને સરખું કરવા જતાં બીજી ભૂલો કરી નવી મુશ્કેલીઓને આમંત્રણ આપી છીએ. મનુષ્યની સ્થિતિ પર્યાવરણ સંદર્ભે “એક સાંધે અને તેર તૂટે એવી છે.” 

પર્યાવરણ વિષે જાગૃતતા માટે શાળા પોતાની સૂઝ વડે શક્ય તેટલા પ્રયાસો કરતી રહી છે.આ પ્રયાસોને પાંખો આપે છે આપ જે વાંચી રહ્યા છો તેવા વર્ચ્યુઅલ મિત્રો (Friends Of Nava Nadisar)  સાતેક વર્ષ પૂર્વે ઓનલાઈન ઓળખાણથી રૂબરૂ આવેલા નરેન્દ્રભાઈએ ઓળખાણ કરાવી શ્રી રાહુલ ભાગવતની - એમણે વાઇલ્ડ લાઈફ વિષે, જુદા જુદા પક્ષીઓ વિષે, ઝેરી કે બિનઝેરી સાપ કેવી રીતે ઓળખાવો જેવા મુદ્દાઓની ચર્ચાઓ કરી. એના પછી બાળકોમાં એ તરફ જોવાની દ્રષ્ટિમાં બદલાવ અમને અને વાલીઓને દેખાતો થયો. 

આ Friends of Nav Nadisar ની કડીમાં ભાર્ગવભાઈએ નવા મિત્રોની ઓળખાણ કરાવી. કાર્તિકભાઈ અને વિનસભાઈ. જેમ એક કકૂનથી શરૂ થતી યાત્રા રંગબેરંગી પતંગિયા સુધી પહોંચે તેમ એમણે શરૂ કરેલું મિશન Cocoon (community for conservation of nature) પણ આપણા પતંગિયાં  સુધી પહોંચ્યું. 

પોતાના વ્યવસાયિક કાર્યને અટકાવી ૮૦ - ૯૦ કિમી દૂર એક શાળા સાથે ચર્ચા કરવા પહોંચવું એ જ તેમની આ વિષય માટેની નિસબત ઉજાગર કરે છે. ચર્ચા અંતે સૌ પહેલાં પોલીનેટર વીકની ઉજવણીનો એક દિવસ કકૂન સાથે નિશ્ચિત થયો. 

સામાન્ય રીતે શાળા આયોજન વિદ્યાર્થીઓ જ કરે છે તેમ તેમણે જુદા જુદા ગ્રૂપમાંથી પચાસ વિદ્યાર્થીઓ તારાવ્યા કે જેઓ આ કાર્યક્રમમાં જોડાશે. વિનસભાઈ અને દેવાંશીએ ડિજિટલ માધ્યમથી આંકડા - ચિત્રો અને પુસ્તકો સાથે તેમની સામે - આ પાંખોવાળાઓ આપની આ સૃષ્ટિમાં કેટલાં મહત્વના છે તેના વિષે તેમના સ્તરે જઈ ચર્ચાઓ કરી. પોતાના જ કેમ્પસને ફરી નવી રીતે જોવા માટેનો મોકો “પક્ષી જાસૂસ” રમત વડે મળ્યો. તેઓ પાસેથી કેટલીક પુસ્તિકાઓ પણ મળી. બાળકો ઘરે લઈ ગયા, વાંચી પરત કરી.. બીજાઓને આપી. ગામની મુલાકાતે જવાનું થયું તો ખબવર પડી કે વાલીઓએ પણ વાંચી. 

આ જોઈ વિચાર આવ્યો કે આ પણ બટરફ્લાય ઇફેક્ટ જ છે ને ? આજે આપણે આ પાંખ ફફડાવી - એની અસરથી સમય જતાં ફેરફાર આવશે જ !