આઝાદી એટલે ....

આઝાદી એટલે સમાન તક !

૧૫ મી ઓગષ્ટ, ૧૯૪૭ અને ૧૫ મી ઓગષ્ટ, ૨૦૧૨ વચ્ચે તમે કોઈ ફરક મહેસુસ કર્યો ?

    શાળાઓમાં આપણે સતત આપણા વકતવ્યોમાં (કારણ કે તે મોટાભાગે બાળકોના નથી બની શકતા !)  “આજના દિવસે આપણને આઝાદી મળી હતી...ગાંધીજી, સરદાર પટેલ, ભગતસિંહ જેવા કેટલાય લોકોના પ્રયત્નોથી આપણને આઝાદી મળી છે...વગેરે... વગેરે..વગેરે..”  બોલ્યા કરીએ છીએ !

આપણે ક્યારેય વિચાર્યું છે... “આજે આઝાદી અને આઝાદદિનનો મતલબ શું છે ?” આપણી આઝાદીને સાડા છ દાયકા થયા. ૧૪મી ઓગષ્ટ,૧૯૪૭ની મધરાતે દેશ આઝાદ થયો એ વખતથી જ આઝાદીનો મતલબ માત્ર અંગ્રેજ શાસનમાંથી મુક્તિ પૂરતો મર્યાદિત નહોતો ! તે સમયના આઝાદી માટેના લડવૈયાઓના મતે આઝાદી એટલે દરેક ભારતીયને વિકસવાની સમાન તક...[ વિચારો કે ગાંધીજીને રેલ્વેની અંદર બેસવા માટેની સમાન તક મળી હોત તો??? અંગ્રેજોના શાસનમાંથી આઝાદી મેળવવા કરતાંય અંગ્રેજોની ભારતીયોને વિકસવા માટેની સમાન તક ન આપવાની નીતિ સામે ખરેખર તો ચળવળની શરૂઆત થઇ હતી અને તે ચળવળ પછીથી પૂર્ણ સ્વરાજમાં ફેરવાઈ ગઈ હતી....] આપણે આઝાદીનું સપનું જોયું ,સપનું હતું કે દેશ આઝાદ થશે તો આપણું પોતાનું સુશાસન આવશે,દરેકને રોજી-રોટી અને શિક્ષણ મેળવવાની અને વિકસવાની એક સરખી તક મળશે...શું એવું બની શક્યું છે ખરું..???

                               વાત કરીએ જો અમારી શાળાની અને ગામની...ત્યારે શાળા પરિવારને થાય કે આર્થિક વિષમતા એ બાળકોને સમાન તકો પૂરી ન પડવા માટેનું કારણ તો ન જ હોઈ શકે !!! અધધધધ ....ફીથી મળતી વિકસવાની તક અને આર્થિક રીતે પછાત બાળકોને વિકસવાની તકમાં એટલું બધું અંતર ન હોઈ શકે કે બંને આગળ જતાં ધ્રુવોમાં ફેરવાઈ જાય.. અને આવી જ ચર્ચાને અંતે શાળા પરિવારમાં એક નવો  વિચાર જન્મ્યો... અને શાળા પરિવારે સ્વખર્ચે બાળકોને એક સંગીત/ડાન્સ શિક્ષકની તક પૂરી પાડી... તક મળે તો શું ન કરે બસ આજ મુદ્રામાં અમારા બાળકોએ એવું કરી બતાવ્યું કે કાર્યક્રમની શરૂઆતથી પૂર્ણાહુતિ સુધી તેમના વાલીઓની આંખોમાં નવાઈ અને હાથમાં તાળીઓ છવાયેલી જ રહી....આવો આપ પણ સામેલ થાઓ..અને નિહાળો..અમારો ........ધ્વજવંદન સમારોહ...........

ગીત-: शिव शंकर को जिसने पूजा.........

ગીત-: जादू.....जादू...

ગીત-: ટરરરર....ટરરર...ઢમ....ઢમ....ઢમ..કરો રમકડાં કૂચકદમ

ગીત-: I love my india……

    ગીત-: देश हमारा सबसे न्यारा....प्यारा हिन्दुस्तान..

ગીત-: जलवा...तेरा....जलवा...तौबा...मेरी...तौबा...

ગીત-: चक दे चक इंडिया.......

 ગ્રામજનો સાથે વાર્તાલાપ....

भारतमाता की जय.........

BALA.........

é......BALA  [Building As Learning Aid ] ......é

શિક્ષણ સાથે આજકાલ કેટલાક વાક્યો ખુબ સંભાળવા મળે છે દીવાલો સાથે દીવાલ બહારની શાળા !

વર્ગખંડની દીવાલ બહાર પણ શિક્ષણ છે....પુસ્તકથી પર થઈને જ્ઞાન મેળવવાના પ્રયત્નો થવા જોઈએ.

બાળકને શીખવવાને બદલે તે શીખતો થાય તેવા પ્રયત્નો થવા જોઈએ.

આ બધા વિચારોને એક સામાન્ય શાળામાં લાગુ કરવા માટે કેટલાક ફેરફાર કરવા પડે. ફેરફાર શાળા, સિસ્ટમ, શિક્ષક પક્ષે, વાલી પક્ષે હોઈ શકે. (વધુ વિગતો માટે જુઓ : nvndsr.blogspot.com )

આ બધામાં એક મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર કરવા જેવી જગ્યા છે...શાળાની ઈમારત ! શાળાના ઈમારતમાં શીખવામાં મદદરૂપ થઇ શકે તેવી શક્યતાઓ શોધવાની તક એટલે - Building as Learning Aid (BALA)

અમારી શાળામાં “બાલા” પછી જોયેલા કેટલાક ફેરફાર..

 Ø બાળકો પોતાની આસપાસની ભૌતિક દુનિયા સમજવા શાળાની વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરી શકે.જેમકે..હવે “કોની ઊંચાઈ વધારે છે ?” ની શરતની ખાતરી શાળાના કમ્પાઉન્ડમાં જ થઇ જાય... હું પાંચ કિલો ઉચકી શકું છું...એ હું આ ખુરશી ઉંચી કરી તેની પર લખેલા વજનથી જાણી શકું છું !

Ø અંકોની ઓળખ,ગણતરી અને સમજ ને પોતાની આસપાસની વસ્તુઓમાંથી પ્રાપ્ત કરવા.છાપેલા કે લખેલા નહિ..આ તો અંકો પર કુદી શકાય, બેસી શકાય અને રોજ તેની મદદથી નવું નવું રમી શકાય.

Ø  ભાષાનો ઉપયોગ કરવો પડે તેવી સ્થિતિ શાળામાં કોઈ પણ જગ્યાએ હોય.આ ભગતસિંહ છે? આ કોની પુછડી છે? આ કઈ લાગણી બતાવતો ચહેરો છે ? જેવા સવાલો હવે દીવાલો પર વિખરાયેલા છે.

Ø શીખવવું ને શીખવામાં બદલવા……રમીએ છીએ, ગણીએ છીએ, સાપ સીડી રમતાં-રમતાં સાપ ગળે નહિ તે માટે...”બે પડજો...બે પડજો” ની પ્રાર્થના કરીએ છીએ ! હા અમે શીખીએ છીએ !

અમારી શાળામાં Building As Learning Aid અંતર્ગતના અમારા વર્ગખંડોના બારણા, બારીઓ, થાંભલા, દીવાલો, નકશાઓ, રસ્તો, ફન-વે આ બધું આપ વિવિધ ભાગમાં ક્લિક કરી જોઈ શકો છો.  

Ø  BALA part-1- door

Ø  BALA part-2..window

Ø  BALA part-3- pillar

Ø  BALA_Part-4- feelings

Ø  BALA_Part-5- BALA CAMPUS