મેકિંગ – મેજિક – મસ્તી !

મેકિંગ – મેજિક – મસ્તી !

ક્યારે કશુંક શીખવાની શરૂઆત થાય ? ક્યારે કશુંક શીખી જવાય ? કોણ ક્યારે શીખી જશે ? કોણ કેવી રીતે શીખી જશે ? – આ એ સવાલો છે જેના જવાબો હોતા નથી.

આ વ્યક્તિગત મુદ્દાઓ છે અને જેટલા જીવ એટલા જવાબ હોય શકે. સર્કસના પ્રાણીઓને જેમ કોઈ ચોક્કસ ખેલ કરવા –લાલચ આપી કે ડર બતાવી તેમના માટે કુદરતી ના હોય તેવી ક્રિયા કરતાં કરી દઈએ.. તો એ પ્રાણીઓ શીખ્યા કહેવાય ? હા, આપણી જરૂરિયાત મુજબ તેમને તાલીમ આપી કહેવાય. અને તે પણ એ પ્રાણીઓની અંદર જે હતું તે ખતમ કરી નાખી – કંઈક એવું ચોંટાડ્યું જે જોઈને અચંબો થાય ! હવે આ અચંબો શાનો હોય ? – જે સ્વાભાવિક નથી તેનો જ ને ! આંબા પર સમયે આવતી કેરી જોઈ કોઈને નવાઈ નથી લાગતી ! પણ આંબા પર જો દ્રાક્ષના લૂમખા લટકવા માંડે તો ટોળું થાય ! (પરાણે ટ્વિંકલ ટ્વિંકલ લિટલ સ્ટાર ગાતા બાળકો યાદ આવે છે ?)

કુદરતી રીતે જોઈએ તો બાળકને શું કરવું હોય છે ?

રમવું, કૂદવું, વસ્તુઓને તોડી મરોડી ચેક કરવી, સામાન્ય રીતે એક કામમાં વપરાતી વસ્તુઓને બીજા કામમાં વાપરી જોવી. (લાકડીનો ઘોડો અને ચમચીની તલવાર તમે જોઈ જ હશે !) સૌથી અગત્યનું એક કામ બાળકો કરે છે – “નવરા ના પડવું.” એ જ રીતે નવરા ના પાડવા દેવું ! 😊 આ એમની શક્તિ છે અને એ જ મનુષ્યત્વ છે. જે આટલા યુગોથી આમ જ શોધખોળ કરી વિકસતો રહ્યો છે. તેને આપણા ચોપડીઓના કિલ્લાઓ કરતાં પોતાનો સ્વૈરવિહાર માફક આવે છે.

આ બાબતની ખૂબ પ્રખ્યાત થયેલી આ બેરોમિટર વાર્તા ચોટાલિયા સર વડે કહેવાઈ છે એ સાંભળી લો : બેરોમિટર 

અમારા બાળકોના વાલીઓ હવે ધીમે ધીમે તેમની આવી  નૈસર્ગિક શક્તિઓને વાચા આપવા લાગ્યા છે. અવારનવાર વાલીઓ સાથે તથા સંવાદો અને શાળામાં તેમના બાળકો કેવી રીતે શીખે છે તે જોઈ જોઈ ને હવે તેઓ પણ બાળકોને જુદી જુદી પ્રવૃતિઓ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. અહિયાં, લખવા જ બેસ કે વાંચવા જ બેસ તેવું દબાણ નથી. એ ઉપરાંત તેમના અવનવા અખતરાઓને પ્રોત્સાહન છે.

“આપણું નવા નદીસર” વોટ્સેપ ગ્રુપ હવે અમારા ભવિષ્યના આ નિર્માતાઓના પ્રયોગોથી છલકે છે. શાળાના ભાગે તો તે પ્રયોગો/પ્રવૃતિઓ વિશેના અન્ય સંદર્ભો આપવાનું અને વાલીઓને તેમના બાળકોને આ રીતે પ્રોત્સાહિત કરવામાં મદદ કરવાનું જ આવ્યું.

આ રહ્યા અમને મળેલા એ નમૂના – જે શાળામાં શીખતા એમ ઘરે પણ મસ્તીથી શીખી જ રહ્યા છે. ચાલો જોઈએ કેટલાક વિડીયો વડે > મેકિંગ – મેજિક – મસ્તી !  Þ

લાગણીઓનો ઓનલાઇન તાંતણો – અમારો વર્ચ્યુઅલ ગ્રીન હૉલ

લાગણીઓનો ઓનલાઇન તાંતણો – અમારો "વર્ચ્યુઅલ ગ્રીન હૉલ"

કોરોના કાળ બની આવ્યો. ગામની ગલીઓ, શહેરની સોસાયટીઓ અને રાષ્ટ્રના રસ્તાઓ તમામ સૂમસામ. મેળાવડાઓ પર પ્રતિબંધ મુકાયો. અને એમાં રોજ રોજની શૈક્ષણિક મેળાવડા જેવી શાળાઓને પણ બાકાત રાખી શકાય તેવી શક્યતાઓ હતી જ નહીં ! સમાચારો આવતા કે ભક્તો વિના મંદિરો સૂમસામ થઈ ગયા છે તો આ બાજુ શાળાઓ ભગવાન વિનાના મંદિર જેવી ભાસતી. દર વખત કરતાં આ વેકેશન પણ અલગ પ્રકારનું હતું. આ રજાઓ મજા આપનારી ન હોતી. કારણ કે આ વાયરસથી સુરક્ષિત રહેવા માટે ભોગવવી પડતી સજા હતી. જેમાં કોઈ બાંધછોડની શક્યતા દેખાતી જ નહોતી. અમારા માટે  શૈક્ષણિક કાર્ય અટકી પડયું અથવા તો અધૂરું શિક્ષણ એ પ્રથમ મુદ્દો ન હતો. અગ્રતા હતી પોંજરે પુરાયેલા પોપટોને પીંજરાનો અહેસાસ ન થવા દેવાનો. એટલે જ ગત અંકમાં વાત કરી હતી કે “બાળકોને વ્યસ્ત રાખો” –

સતત વિચારતાં ખ્યાલ આવ્યો કે શિક્ષક તરીકે આપણા સૌની પાસે બાળકોને વહેંચવા અને તેઓને પ્રવૃત્તિમય રાખવા માટેની આવડત હોવા છતાં જો વર્ગખંડમાં પરસેવો પડી જતો હોય તો, વાલીઓ પાસે બાળકો સાથે સંવાદ કરવા માટેના મુદ્દાઓ શું હોઇ શકે ? કેટલા હોઇ શકે? બની શકે કે કેટલીક જગ્યાએ તો આપણી શાળાના બાળકો ને જેમનાં ભરોસે છોડીએ છીએ તે વાલી જ આવા માહોલમાં વ્યાવસાયિક રીતે પીડિત હોય. ત્યારે તેની અકળામણ સમજીવી જોઈએ. આવી મથામણ વચ્ચે ટેકનોલોજી વડે જોડાયેલાં રહેવું એ અગ્રિમતા હતી. શોધતાં શોધતાં zoom વડે પ્રયત્ન શરૂ કર્યો. વાલી પક્ષે સમય, સુવિધા અને સંસાધનનો અભાવ એ સત્યતા હતી પણ તેને આગળ ધરી બેસી રહેવાને બદલે જેટલા સુધી પહોંચશું એ બધો અહીં નફો જ છે. એ વિચારે ઔપચારિક ક્લાસ શરૂ કર્યો. વાતો અને વાતોના વડાં કહી શકાય એવી ચર્ચા કરતાં. જોડતાં યુવાનો અને બાળકો સાથે ગામના અને ન જોડાઈ શકતા તેઓના મિત્રોના હાલચાલ અને તેમની સાથે સંવાદ એ જ અમારા મુદ્દાઓ હતા.

કોઈ પણ નવા કાર્ય અથવા તો શૈક્ષણિક પ્રયોગને ઢોલ વગાડી કહેવાની અમારી આદત અમને આવી રીતે ફળશે તે ખબર જ નહોતી. જ્યારે કમાન્ડ ઍન્ડ કંટ્રોલ ધ્વારા માઇક્રોસોફ્ટ ટીમ એકાઉન્ટ અંગે પત્ર કરવામાં આવ્યો ત્યારે અમે શરૂ કરેલ પ્રયત્નો ની સોશ્યલ મીડિયા પર શેર કરેલ પોસ્ટની લીંક સાથે એક વિનંતી પણ મોકલી. કહતે હૈ કિસી ચીજ કો પૂરે દિલ સે ચાહો તો પૂરી કાયનાત ઉસે મિલાને મે  લગ જાતિ હૈ 😊 – સાંભળેલું તો ક્યારનું ય અનુભવ્યું તે વખતે. જ્યારે આસિફભાઈ અને વૈભવભાઈની ટીમે એક જ રાતમાં શાળાના તમામ બાળકોના એકાઉન્ટ એક્ટિવ કરી આપ્યાં. જેને અમે પ્રશ્નપત્ર વિતરણ સમયે સ્માર્ટ ફોન ધરાવતા વાલીઓને ઇન્સ્ટોલ કરી ક્લાસમાં જોડાવા અંગેની સમજણ આપી. પછી તો એવો જુસ્સો બન્યો કે કોરોના કારણે કેન્સલ થયેલ કસોટીઓ પણ ઓન લાઇન વડે ચર્ચા ધ્વારા થાય તેવું આયોજન થયું. ફરીથી યાદ કરાવી દઉં કે ઉદેશ્ય સંવાદનો જ હતો જે રોજેરોજ બાળકો સાથે બની રહે. માટે જ બાળકોને ભણાવી દેવાના ક્લાસ થી કઇંક અલગ પ્રકારનું સમય પત્રક શરૂ કર્યું. જેમાં શરૂઆતમાં બાળકો માટે નવીન પ્રવૃતિઓના વિડીયો, [ પરિવારનો માળો ], 

કોઈ એક બાળક દ્વારા વાર્તા, કોઈ બાળક વડે ઉખાણું, કોઇકે નવીન પ્રવૃત્તિ કરેલ હોય તો તેની ચર્ચા કરીએ. મેં વાંચેલ પુસ્તક વિશેમાં બાળકો પુસ્તકની રજૂઆત કરે, શિક્ષકોને ફળવાયેલ સમયમાં જનરલ બધાં જ બાળકોને સમજાય અને શીખે તે પધ્ધતિથી પોતાના વિષયનો મુદ્દો ચર્ચે, ચર્ચાયેલા મુદ્દાની બીજા દિવસે શાળા અને વાલીઓના વોટ્સ એપ ગ્રૂપમાં લીંક મોકલી બાળકોને પ્રવૃત્તિ આપવાનો અને પોતાને સાબિત કરવાનું કારણ આપવાનું શરૂ કર્યું. બાળકોને ક્લાસ સાથે જોડાવું ગમે, જોડાયા પછી કંટાળાજનક ન લાગતાં પૂરા સમય સુધી જોડાયેલા રહેવું ગમે [કારણ કે વર્ગખંડમાં હાજર થયા પછી કમને પણ રહેવું પડે, જ્યારે અહીં તો તેણે જોડાવું કે નહીં અને જોડાઈ ગયા પછી પણ જોડાયેલા રહેવું નહીં એ બંને માં હવે તેની પાસે ડીસકનેક્ટ નામનું બટન હોય છે.]  અને પોતાનું અસ્તિત્વ અનુભવે તે માટે તેને રજૂ થવા માટેનું પ્લેટફોર્મ મળી રહે તેવા ઉદેશ્યમાં હાલ તો સફળ થઈ રહ્યા હોઇએ એવું લાગે છે.. [અને એટલે જ શીર્ષકમાં “વર્ચ્યુઅલ ગ્રીન હૉલ” શબ્દનો  ઉપયોગ કર્યો. અમે રૂબરૂ મળતાં ત્યારે ત્યાં મળતાં અને આવી જ ચર્ચાઓ કરતાં]

છેલ્લે અત્યારે ક્લાસમાં ઓનલાઈન કોરોના કસોટી અંગે ચર્ચાઓ ચાલે છે.. આ વિશે વધારે તો બાળકો રૂબરૂ મળશે ત્યારે જ ફિડબેક મેળવીશું. પરંતુ એક વાત તો સ્વીકારવી પડે કે આવી પડેલી મુશ્કેલીઓ જ નવી સંભાવનાઓ પેદા કરે છે ! અને એટલે જ શાળાના પ્રથમ દિવસે અમે સૌને તેમણે કરેલા નવા નવા અખતરા માટે શાબાશી આપતા હોઈશું.. (ને બોલો તમે રજાઓમાં શું શું શીખ્યા ? કોને મદદ કરી ? જેવા પ્રશ્નો ગાયબ હશે.)

વધુ ક્લાસ જોવા માટે > online class

અગિયારમા વર્ષમાં પ્રવેશ !

અગિયારમા વર્ષમાં પ્રવેશ !

બરાબર 10 વર્ષ પહેલાં નિયમિત શાળામાં બનતી ઘટનાઓ અને થતી પ્રવૃતિઓને લિખિત સ્વરૂપમાં સાચવવા માટે એક મેગેઝીન શરૂ કરવાનો વિચાર આવ્યો. થોડા દિવસ તો શરૂ કરવું જોઈએ કે નહીં.. એ વિચારમાં નીકળી ગયા. અંતે 2008 માં શરૂ કરેલ બ્લોગ પર સાવ અનિયમિત રીતે લખીએ છીએ એ નિયમિત તો થશે એવા વિચારથી નક્કી કર્યું કે શરૂ કરીએ.

પહેલો અંક તો એક દિવસમાં ડ્રાફ્ટ કરી લીધો – અમારી વચ્ચે ય મતભેદ હતા કે શું લખવું અને ના લખવું ?– એવું કોઈ મેગેઝીન સામે નહોતું કે એના આધારે આપણે કયા સ્વરૂપમાં લખવું જોઈએ એનો ખ્યાલ આવે. અંતે - માહિતી તો નહીં જ – ઘટનાઓ – આપણી શાળા તરીકેની વિચારસરણી અને પ્રવૃતિઓ વિષે જ લખીશું એમ નક્કી કર્યું. લખાતું ગયું. શરૂ કર્યું ત્યારે બધુ એકતરફી જ હતું. અમે મેઈલ પર મોકલી આપીએ.. ને રાહ જોઈએ કે કોઈ પ્રતિભાવ મળે છે કે કેમ ? ત્રણેક મહિનામાં એક પણ વ્યક્તિએ એ ફાઇલ ખોલી હશે કે કેમ એ પણ શંકા છે ! અચાનક એક જવાબ મળે છે કે, “સરસ.. આ પ્રકારે શાળાની પ્રવૃતિઓ જોઈ મને મારુ બચપણ યાદ આવી ગયું.” ત્યારબાદ કેટલાક મિત્રોએ પ્રવૃતિઓમાં શું ઉમેરી શકાય ?  આવું તો અમે ય કરાવીએ છીએ.. એમ કહી વળતાં ફોટોગ્રાફ્સ પણ મોકલ્યા. અને કેટલાક ઇ મેઈલ્સથી શરૂ થયેલું આ બાયોસ્કોપ આજે મેઈલ અને વોટ્સેપના માધ્યમથી 5000 જેટલા વ્યક્તિઓ સુધી પહોંચતુ હશે. (હશે- એટલા માટે કે અમારા મોકલ્યા પછી એ ક્યાં ક્યાંફોરવર્ડ થતું હશે એ અમે જાણી શકતા નથી. આઈ. આઈ. એમ. વડે શરૂ કરાયેલી ખાસ વેબસાઇટ પર પણ આ અંકો ઉપલબ્ધ હોય છે ત્યાંથી કેટલા વ્યક્તિઓ વાંચતાં હશે એ સંખ્યા પણ આમાં સામેલ નથી. )

સરકારી શાળાઓમાં હવે કઈ સારું નથી થતું એવા સમયમાં શાળા વિશે લખવાનું આ વલણ આ દસ વર્ષો માં ઘણી બધી શાળાઓમાં શરૂ થયું. બ્લોગ અને ફેસબુકના એકાઉન્ટ પર પણ શાળા તરીકે અથવા વ્યક્તિગત રીતે શિક્ષકોએ પોતાના અનુભવો લખવાના શરૂ કર્યા. છેલ્લા ત્રણ ચાર વર્ષોમાં તો ખાનગી શાળામાંથી સરકારી શાળાઓમાં વિધ્યાર્થીઓ આવવાના શરૂ પણ થયા. શહેરોમાં વિષમ સ્થિતિમાં ય કામ કરનાર વ્યક્તિઓએ પોતાની શાળાને સમાજ સામે મૂકી. હવે, વિશ્વાસ વધ્યો હોય એવું વાતાવરણ પણ છે.

આપણે સાબિત એ નથી કરવું કે આપણે જ શ્રેષ્ઠ છીએ પરંતુ આપણે જે સારું કરી રહ્યા છીએ એ સમાજ સમક્ષ મૂકવા જેટલું કામ આપણે કરવું જોઈએ. આપણને આપણા કાર્ય માટે ગૌરવ હોવું જોઈએ ( અભિમાન ના થઈ આવે એ કાળજી રાખીએ) અને એ આપણી શાળાઓમાં, આપણા અને આપણા બાળકોના ચહેરા પર છલકવું પણ જોઈએ.

દસ વર્ષનો આ આપણા સૌનો સહિયારો પ્રયાસ, આપણા બાળકોને સ્મિત સાથે શીખવાનું અને ક્વોલિટી લાઈફ જીવતા શીખવાડે તેવી અભ્યર્થના સાથે, થેન્કયુ ઑલ ઑફ યુ.. જેમણે અમને લખવા માટે પ્રેરિત રાખ્યા.

અહિયાં કેટલાક મિત્રોએ મોકલેલા ફિડબેક જોડીએ છીએ.>> ફિડબેક

“વસુધૈવકુટુંબકમ”

“વસુધૈવકુટુંબકમ”

આપણે સૌ શાળામાં આવતા બાળકોને જુદી જુદી રીતે આવકારતા.. કોઈકને હાથ મિલાવવો, કોઈકને ભેટવું, કોઈક વળી ગાલ પર ગુડ મોર્નિંગ કરે ! અચાનક એક વાયરસ ઉછળ્યો અને આપણા સૌની રીત બદલાઈ ગઈ. નમસ્તે કરવાની ટેવ પડે એ પહેલા અચાનક બાળકોનું શાળામાં આવવાનું બંધ થઈ ગયું. એના પછી ઘરે ઘરે–મહોલ્લામાં જઈ આજે આ વાંચજો, આ લખજો, કાલનું લખેલું બતાવો -વાંચી સંભળાવો.. એમ ચાલતું ત્યાં જ આપણા પર પણ શાળામાં જવાની મનાઈ થઈ ગઈ.

સવારમાં ઊઠીને જે દેવોના દર્શન થતાં એ અટકી પડયા. બીજી બાજુ ફરી ક્યારે મળાશે એ વિચારતાં આકાશ દેખાતું ! ગામનું વોટ્સેપ ગ્રુપ તો હતું જ અને છેલ્લા એક વર્ષથી ધોરણ મુજબ પણ ગ્રુપ બનાવેલા હતા એટલે એમાં વાતચીત થતી રહેતી. અનાજ વિતરણ માટે જવામાં જેની પાસે ફોન નહોતા તેમણે  પ્રિન્ટ પણ કાઢીને આપી. છતાં હજુ એક સવાલ તો રહેતો કે આખો દિવસ તેમણે સમૂહમાં રમવા નહીં મળે અને માબાપ સતત ઘરના ઘરે.. તેમના ગુસ્સાનો ભોગ બાળકો ના બને તે જોવું એ અગત્યનું હતું. ગ્રૂપમાં એવા સવાલ મૂકવાના શરૂ કર્યા કે જેથી તેમણે માતાપિતા સાથે કે દાદા-દાદી સાથે વાત કરવી પડે. “પરિવારનો માળો – સલામત ને હુંફાળો” હેઠળ આવતી પ્રવૃતિઓએ એ કામ સહેલું કર્યું. “સ્ટડીફ્રોમ હોમ” નું લેખન કાર્ય પણ કેટલાક બાળકો કરતાં.. પણ મર્યાદા એ હતી કે એમ બધા બાળકોને  મોબાઈલમાંથી લખવાનું ફાવે નહીં અને તેમણે વારંવાર પ્રિન્ટ કાઢી આપવા જવાય નહીં – એક તબક્કે તો શાળા પાસેના કાગળ પણ ખૂટી પડ્યા હવે ! ?

 ઇન્ટરનેટના દ્વારે ઊભા હોઈએ તો વિશ્વના કોઈપણ ખૂણેથી મદદ મળી જ આવે– અને એવું જ થયું. નવા નદીસરથી ૫૦૦ કિમી દૂર શિક્ષકોની એક ટીમે અમારો સંપર્ક કર્યો– દરરોજ સવારેછ થી આઠ ધોરણના એક વિષયના કોઈપણ બે એકમ તૈયાર કરવા કહેવું અને રાત્રે ૮:૦૦ વાગ્યે તેની ઓનલાઈન કસોટી લેવી. કસોટી આપવી સરળ અને થોડા જ સમયમાં તેનું પરિણામ પણ આવી જાય. આનાથી બાળકોને રોજે રોજ વાંચવાનું એક બહાનું મળી ગયું.. નવાનદીસરના બાળકોએ ભાગ લીધો ..  તેના કારણે જ ગામના યુવાનો સાથે ઝૂમ મિટિંગ કરવાનો વિચાર આવ્યો. સાથે જ માત્ર બાળકો જ શું કામ મોટા પણ જોડાઈ શકે એ માટે રામાયણ અને મહાભારત જેવા વિષયોની પણ ક્વિજ બનાવી. અને એમાંથી જ અર્થગ્રહણ માટે અને સામાન્ય ગણિતની ક્વિજ પણ તૈયાર થઈ.

આમ, ઓનલાઈન ટેસ્ટ લેવાના એ આઇડિયા એ બીજા નવા રસ્તા ખોલી આપ્યા. પાલિતાણા ની એ ટીમનો પરિચય આ મુજબ છે – અશરફભાઈ બાવળિયા, સંજયભાઇ વાઘેલા ( એ તો વળી ક્લાર્ક છે !) જીણાભાઈ ડાભી, રમેશભાઈકીકાણી, જીતુભાઈ ચુડાસમા, યાસ્મીનબેન શેખ, જયદીપભાઈ પ્રજાપતિ, હસમુખભાઇ ખાસિયા.. અને તેમણે આ કામમાં બળ આપ્યું હાર્દિકભાઈ (બી.આર.સી.કૉ.,પાલિતાણા) ત્યાંનાં તાલુકા પ્રાથમિક શિક્ષણાધિકારી તથા ભાવનગર અને બોટાદના જિલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણાધિકારીશ્રીઓ ! – એમાંય સુરેશભાઇ તો ક્યાં એક જ  જિલ્લાના ડી.પી.ઇ.ઑ. છે ! એમણે તો ફોન કરી છેક નવાનદીસર વિષે ય પૂછપરછ કરી.

આ ટીમે આશરે ૨૫૦૦૦જેટલા બાળકો માટે રોજ કસોટી તૈયાર કરી અને નિયમિત તેના પરિણામ પણ જાહેર કર્યા. આપણી એસ.એમ.સી.ના શિક્ષણવિદ રવિને વળી વિચાર આવ્યો કે આ ટેસ્ટ હોય એ જ દિવસે સવારે બાળકો પુસ્તક વાંચે પછી એમણે તેને અનુરૂપ વિડીયો અને અન્ય સાહિત્ય મોકલીએ તો કેવું ? – અને એ તો નિયમ છે અમારી ટીમનો કે “જો બોલે વો દરવાજા ખોલે !” તેણે પણ રોજેરોજ વિડીયો શોધી ગૃપમાં મોકલવાનું શરૂ કર્યું – અને તે લિંક્સ પણ જેટલા ટેસ્ટ આપતા તે બધા વિદ્યાર્થીઓ સુધી પહોંચતી કરી.

અહિયાં ઉદેશ્ય તેમણે ભણાવી દેવાનો બિલકુલ હતો જ નહીં –રોજરોજ એક કારણ આપવું હતું –કૈક કરતાં રહેવાનું.. અને તેમાં જેણે ક્યારેય રૂબરૂ નથી મળ્યા એવા વ્યક્તિઓનો સાથ ભળ્યો..

“વસુધૈવકુટુંબકમ” ની આપણી વિચારધારા ટેકનોલજી વડે જીવંત થઈ ગઈ !

આપણે હવે આ મુજબ અભ્યાસ કરાવતા અને બાળકોએ અભ્યાસ કરતાં શીખવું જ પડશે.. તમે તમારા અનુભવો અમારા સુધી પહોંચાડશો તો આ જુદા સમયમાં જુદી રીતે વર્તવાનું આપણે સાથે શીખી શકીશું.

ટીમ કર્તાઓ 

ફોટો પર ક્લિક કરી તેમને વધુ વિગતે જાણી શકશો. 

અશરફભાઈ બાવળિયા

જીણાભાઈ ડાભી

જીતુભાઈ ચુડાસમા

રમેશભાઈકીકાણી

સંજયભાઇ વાઘેલા

ટીમના માર્ગદર્શક અને પ્રોત્સાહકો  

સુરેશભાઇ 

હાર્દિકભાઈ 

ઉદેશ્ય એ જ, સૌ સાથે મળી ગુજરાતની આવનાર પેઢીનું ઘડતર અને ચણતર કરીએ ! 

બાળકોને વ્યસ્ત રાખો,સાથે સાથે મસ્ત રાખો!!!

 બાળકોને વ્યસ્ત રાખો,સાથે સાથે મસ્ત રાખો!!!

અકબર અને બીરબલની બાળકો સાચવવાની વાર્તા તો તમે સૌ જાણતા હશો. જેમાં બીરબલ અકબરને બાળકો સાચવવા કેટલા મુશ્કેલ છે તેનો અહેસાસ કરાવે છે. આદરણીય મનુભાઈ પંચોળી પોતાના એક પ્રવચનમાં એ વાત આ રીતે મૂકે છે : >વિશ્વશાંતિની ગુરુકિલ્લી

બાળકો સાથે “બળકેન્દ્રી” ને બદલે ‘બાળકેન્દ્રી” રહેવું તે મહેનત માગી લે તેવું કામ છે. તેનું મુખ્ય કારણ છે - બાળકોને ક્યારેય ખાલી નવરું રહેવું ગમતું નથી જેને આપણે રિલેક્ષ ટાઈમ કહીએ છીએ તે તેમના  માટે કંટાળાજનક છે! દાખલ તરીકે, બપોરે સૂઈ જવું એ આપણા માટે આરામ કા મામલા હૈ - તે બાળકો માટે સજા હોય છે. (ગયા માસમાં આ અનુભવ દરેક માતાપિતાને થઈ જ ગયો હશે.)

જો તમારી પાસે બાળકો માટે —તોફાન ન કર, ટી. વી. ના કરે, ખુરશી પર ના ચડે, દોડાદોડ ના કરે, મસ્તી ના જોઈએ, અવાજ ના કરે, મો બંધ– આવી “મહાન અને લીજેન્ડ” થઈ ગયેલી ઉક્તિઓ જ હશે તો બાળકો સાથે આખો દિવસ ગાળવો એ તમારી અને બાળકની મજબૂરી જ સમજવી.

બાળકોને વ્યસ્ત રાખવા એ બાળકો સાથે સમય ગાળવા માટેની પહેલી શરત છે. આ શરત મુજબ ઉપરોક્ત ઉક્તિઓ તમારા વાક્ય કોષમાંથી ડિલીટ કરી દેવીપડે.અને એ ડિલીટ ત્યારે જ થાય જ્યારે તમારી પાસે બાળકોને વ્યસ્ત રાખવા માટેની અઢળક પ્રવૃત્તિઓ અને બાળકને સાંભળવાની આવડત હોય. “તોફાન ન કર.” એવું કહી તો - “શું કરે? ”એવી પ્રવૃત્તિ આપવાની તૈયારી વાલી કે શિક્ષક તરીકે આપણી હોવી એ ફરજિયાતછે. 

બીજી શરત છે બાળકોને આપેલી પ્રવૃત્તિ બાળકને વ્યસ્તની સાથે સાથે મસ્તપણ રાખતી હોય. નહિ તો તેવી પ્રવૃતિ તો થોડીવારમાં જ જેમતેમ પૂરી કરી ને બાળકો પાછા –“લડ કાંતો લડનારો આપ” વાળા મોડમાં આવી જશે.  કારણ પણ વ્યાજબી છે, “અણગમતું કામ” આપણે પણ પૂરું કરી દેવાનીવૃત્તિ સાથે કરતાં હોઈએ છીએ.તો પછી આ તો બાળકો છે ! અને એ પણ આપણાં; એટલે આપણા જેવાં જ હોય ને? બાળકોને વ્યસ્ત રાખવા આપેલ પ્રવૃત્તિમાં તેમને મજા પણ આવતી હોવી જોઇએ અથવા તો તેને મજા આવે તે રીતે કરવા કહેવું જોઈએ. સૌથી ઉત્તમ તો  એ છે કે તમે પણ એ પ્રવૃતિ તેની સાથે જોડાઈને કરો. 

પ્રવૃત્તિમાં જોડાવ– આપણને અને બાળકોને જોડનારો આ ઉત્તમ ફેવિકોલ છે ! –યે ફેવિકોલ કા જોડ હૈ, તૂટેગા નહીં !

લોડ ડાઉનના અનુભવી વાલીઓને બાળ માનસની આ વાત સમજાઈ હશે અને શિક્ષકોએ તો આ બાબત સદાય આ  વાત સમજવી પડશે કે બાળકો વ્યસ્ત રહે, મસ્ત રહે તો જ વર્ગખંડ તેમના અને આપણા સૌ માટે સ્વર્ગ સમાન ગણાશે.