“આ-યોજન”

           

આપણું >  “આ-યોજન”

         મિત્રો, આપણું નવું શૈક્ષણિક સત્ર શરૂ થવા જઈ રહ્યું છે. (વાક્ય વાંચતા જ થશે – “એમાં શું? એ તો થવાનું જ !) સમય એ કોઈ ઘડિયાળ કે કેલેન્ડર ચાલતી શક્તિ નથી. એ ઉપકરણોથી આપણે સમયને માપવાનો પ્રયત્ન કરીએ છીએ. એટલે એ શક્તિને નકારી – “હુહ....એમાં શું ? આ સત્ર પણ આવશે અને જશે !” એવી બેદરકારીથી વર્તીશું તો એ આપણી વ્યવસાયિક પ્રતિબધ્ધતાને લૂણો લગાડ્યા બરાબર કહેવાશે !

        તો શું કરીએ ? નવા સત્રમાં શું નવું કરીશું ? આપણે વર્ષોથી ઉત્સાહ અને ઉમંગથી કાર્યરત રહ્યા જ છીએ. એ જોમમાં આ વખતે “આયોજન” ઉમેરીએ !

        આયોજન કરવાની સૌથી મોટી મર્યાદા એ છે કે “આયોજન મુજબ કાર્ય નથી થઇ શકતું.”  પણ જેમ તાળું માર્યા પછી પણ ઘરમાં ચોરી થાય એનો અર્થ એ નથી કે ઘરને તાળું જ ના મારવું. આયોજન પછી શક્ય છે કે સંપૂર્ણ કાર્ય આયોજન મુજબ ના થાય પણ તેથી આયોજનનું પગથીયું નકામું નથી ઠરતું !

        તો આ વખતે આયોજન પણ આયોજનપૂર્વક કરીએ. તે માટેના કેટલાક મુદ્દા જે અમારા ધ્યાને આવ્યા છે તે જોઈએ – (આપની જવાબદારી બને છે કે એમાં વધુ મુદ્દાઓને ઉમેરો !)

·         આયોજન “વ્યક્તિનું આયોજન ને બદલે “ટીમનું આયોજન” બને.

·         તે એક Road Map  હોય રસ્તો નહિ. – એને જડતાપૂર્વકનું બનાવવાને બદલે એટલું Flexible રાખીએ કે રસ્તો બદલીને પણ મંઝીલે પહોચી શકાય !

·         આયોજનમાં જે થઇ શકે તે જ વિચારવું – શ્રેષ્ઠ પ્રયત્નોની સાથે તેમાં મળનારી નિષ્ફળતા માટેની તૈયારી પણ રાખવી.

·         કાર્ય-આયોજન કોઈ એકના ખભા પર મૂકી દેવાને બદલે તેનું વિકેન્દ્રીકરણ કરવું. ઉપલબ્ધ માનવીય શક્તિઓનો મહત્તમ ઉપયોગ “ટીમ” માટે થાય તે ધ્યાનમાં રાખવું.

·         કાર્ય વહેચણીને વ્યાખ્યાયિત કરીએ – જેથી દરેક પોતાનો રોલ સ્પષ્ટ પણે સમજી શકે.

·         આયોજનમાં ગત વર્ષની સમસ્યાઓ અને આગામી વર્ષની આશાઓનો સુમેળ સાધીએ.

·         શાહમૃગવૃતિ છોડી – પોતાની જમીની હકીકતને પહેલા ધ્યાનમાં લઈએ.

·         આ સિવાય એનું લેખિત ડોક્યુમેન્ટ બનાવીએ જે આપણી ગતિ અને દિશા માપી શકે.

·         એવા ફોરમેટ બનાવીએ કે જે ક્રમશ – વાર્ષિક- સત્ર – માસિક – અઠવાડિક –દૈનિક ચિતાર રજુ કરે !

                               મિત્રો  જ્યારે તમે આ વાંચતા હશો ત્યારે આપણી તાલીમનો સમયગાળો હશે. ત્યાં પણ આયોજનની ચર્ચા કરીએ અને એવા નક્કર – સરળતાથી જોઈ શકાય અને સમજી શકાય તેવા ફોરમેટ બનાવવાનો પ્રયત્ન કરીએ. એ ફોર્મેટ્સ અમને જરૂર મોકલાવજો. એને બધા સુધી વહેચવાનો પ્રયત્ન કરીશું !

આપ શૈક્ષણિક યોજન સુધીની સફર માટેનું આયોજન કરી રહ્યા છો કે નહિ ?