🔨🔧 પ્રોડક્ટ નહિ પણ,જ્યાં પ્રક્રિયા મહત્વની છે !! 📌📐

🔨🔧 પ્રોડક્ટ નહિ પણ,જ્યાં પ્રક્રિયા મહત્વની છે- TLM નિર્માણ !! 📌📐

        તમારી ઉંમર કેટલી ? એવું કોઈ પૂછે એટલે આપણે આપણા જન્મદિન થી સર્ચિંગ શરુ કરી દઈએ છીએ ! કોઈ તમને પૂછે કે તમારા શરીરની ઉંમર કેટલી તો તો પણ એ જ સર્ચિંગ..  ખરેખર તો તેમાં ૯ માસ ઉમેરવાનું આપણને યાદ પણ નથી આવતું. આજ ભૂલ કરીએ છીએ આપણે આપણી શીખવાની ઉંમરમાં ! મોટાભાગના લોકો માને છે કે આંગણવાડી થી આપણે શીખતાં થઈએ છીએ, તો શિક્ષણવિદો કહે છે કે ના .. જન્મતાં જ શીખવાની શરૂઆત થઇ જાય છે... જ્યારે વિજ્ઞાનીઓ એક કદમ આગળ કહે છે કે મા ના ઉદરમાંથી જ આપણે સાંભળીને શીખવાનું શરુ કરી દઈએ છીએ. જેના ઉદાહરણ રૂપે અભિમન્યુને વારંવાર આપણે યાદ કરીએ છીએ. બની શકે કે  આ બધી જ વાતોમાં એક વાત માની લઈએ કે શીખવાની મુસાફરીની શરૂઆત મા ના ઉદરથી થતી હોવી જોઈએ અને આ મુસાફરીમાં કેટલાંક બાળકો શરૂઆતથી જોડાતાં હોય તો કેટલાક બાળકો જન્મ પછી શીખવાની મુસાફરીમાં જોડાતાં હશે ! પરંતુ આ બધી વાત સાબિત કરવાની આપણી કેપીસીટી નથી અને અહીં એ મુદ્દો પણ નથી . 

         મુદ્દો છે TLM નિર્માણ નો ! એટલે કે વર્ગખંડમાં શૈક્ષણિક વિષયવસ્તુને સરળતાથી શીખી શકે તેવા ટીચિંગ લર્નિંગ મટીરીયલ બનવાવવા અંગેનો. હંમેશા એક શિક્ષકના જીવ તરીકે આપણા સૌની એવી અપેક્ષા રહી છે કે બાળકો સરળતાથી સમજી શકે અને ઝડપથી શીખી શકે તેવી TLM નામની જાદુ કી છડી મળી જાય ? બાળકો જોવે અને તરત જ જ્ઞાન પોઠે અને વિષય વસ્તુ મોંઢે (હા..હા ...હા.. આમાં પણ આપણું સર્ચિંગ પેલા ઉપરના જન્મદિન જેવું જ છે ! આપણને એવું જ છે કે TLM બનાવી દીધા પછી વર્ગખંડમાં બાળકો સામે મૂકી.. તેના વિશે ચોકસાઈપૂર્વક કહીએ..ત્યારબાદ બાળક શીખવાનું શરુ કરે છે ! અને આ વર્ગખંડમાંના આપણા ઘણા  ભ્રમ પૈકીનો એક ભ્રમ છે ! 

 પ્રાથમિક શિક્ષણ જગતમાં  ટીચિંગ લર્નિંગ મટીરીયલ એવો શબ્દ વપરાવવાનો શરુ થયો ત્યારે આગ્રહ રાખવામાં આવ્યો હતો કે વર્ગખંડોમાં શિક્ષક જાતે બાળકો સાથે મળીને જ ટીચિંગ લર્નિંગ મટીરીયલ નું નિર્માણ કરશે. અને તે અંગેના વર્કશોપ પણ એટલા માટે જ કરવામાં આવ્યા હશે. પરંતુ આપણે સૌએ તેને અલગ અલગ બે ભાગમાં વહેંચ્યું TLM બનાવવા માટેનો સમય અને બતાવવા માટેનો સમય એટલે કે તાસ ! પરિણામ કામ વધ્યું હોવાની ફરિયાદો શરુ થઇ ! પરંતુ હવે જુદી રીતે વિચારીએ તો જો આપણે આપણા TLM નિર્માણમાં બાળકોને જોડી દઈએ તો અભિમન્યુ વાળો નિયમ લાગુ પડતો હોય છે. TLMના  નિર્માણ કાર્યમાં જ બાળકો મોટાભાગનું જાણી અને વિગતે સમજી લેતાં હોય છે. કેટલાંક બાળકો તો તે મટીરીયલ્સને  કેવી રીતે વર્ગખંડમાં પ્રદર્શિત કરવાના છો તે સાથેના આઈડીયાઝ સાથે સજ્જ થઇ જાય ! એટલે કે માની લો હવે એક નહિ જેટલાં બાળકો એટલા શિક્ષકો ! અને મોટો ફાયદો જેટલાં બાળકો એટલા હાથ પણ ! હવે આપણા હાથમાં છે કે બાળકોને સાથે રાખી શીખવતાં શીખવતાં TLMનું સરળતાથી નિર્માણનું સ્માર્ટ વર્ક કરવું છે, કે પછી TLM નિર્માણની મજૂરી અને પછી વર્ગખંડમાં બાળકોને તે સમજાવવા માટેનો બેવડું મજૂરીકામ ? 

     ધોરણ ચારના બાળકોને જયારે હિન્દીમાં ગિનતી માટેનું ટીચિંગ લર્નિગ મટીરીયલ્સમાં જોડ્યા ત્યારે બાળકોનો તેમાં જોડાવાનો ઉત્સાહ જાણે કે અભિમન્યુથી કમ નહોતો જ  ! ચાલો જોઈએ કેટલીક પળોને ક્લિક વડે...