ये राह नहीं आसां.....!

ये राह नहीं आसां.....!

                            લગભગ બધા વર્ગોમાં પુનરાવર્તન કાર્ય થઇ રહ્યું છે. પાંચમા ધોરણમાં તેમને ગાય વિષે કૈક લખવાનું કહ્યું...તો બધાએ એક સરખું લાગે તેવા વાક્યોમાં જ લખ્યું...અને બધા વાક્યો ‘ગાય’ શબ્દ થી જ શરૂ થાય ! જો કે ભાષા હિન્દી હોય તો તેઓ પોતાના બે વિચારો જોડીને લખે તેવું અભિપ્રેત તો નહોતું પણ-બીજે દિવસે કૈક નવું અજમાવી જોવાનો વિચાર કર્યો.....

વર્ગમાં જઈ જે સંવાદ રચાયો તે હુબહુ તો નહિ, પણ કૈક આવો હતો :

Ø शिक्षक: आज मै आपको कुछ बाते सुनाने वाला हु...गाय के बारेमे – मै अगर कोई गलती करू तो आप उसे सुधार के फिर से बताएँगे ठीक है ?  बच्चे : ठीक है.. Ø शिक्षक : एक डेमो कर ले  बच्चे : जरूरत नहीं... Ø शिक्षक : जरूरत नहीं...है...अच्छा तो मै शरु करती हु.. (વર્ગમાં હસાહસ )  बच्चे : करती हु..नहीं..करता हु Ø शिक्षक : ऐसे नहीं..आप को सिर्फ इतना बोलना है..जैसे, “अच्छा तो मै शरू करता हु |” बच्चे : ओ.के. Ø शिक्षक : क्या ओ.के. बोलो..  बच्चे : अच्छा तो मै शरू करता हु.. Ø शिक्षक : गाय एक हिंसक पशु है |  बच्चे : गाय एक पालतू पशु है | Ø शिक्षक : इसे छे पैर और तिन शिंग होते है | बच्चे : इसे चार पैर और दो शिंग होते है |  Ø शिक्षक: गाय का दूध बहुत कड़वा और हानिकारक होता है |   बच्चे : गाय का दूध बहुत मीठा..... તેમને વાક્યો સુધાર્યા કર્યા...અને મેં બને એટલી વાતોને જોડી જોડીને મુકવાનું શરુ કર્યું...વચ્ચે ...કેટલાક સંવાદો ભાષાની અસલી મજા માણવા જેવા રહ્યા જેમકે – “गाय को होती है एक पुछ, न मानो मेरी तो गाय से पूछ” આ કસરત પછી તેમને ગાય વિષે લખવા કહ્યું...હવે કેટલાક વિદ્યાર્થીઓનો પ્રશ્ન સામે આવ્યો...તેઓ હિન્દીમાં લખે પણ લીપી ‘ગુજરાતી’ ઉપર શીરોરેખા બાંધે બસ...બધાના લખ્યા પછી તેમને જે મૂળાક્ષરોમાં શંકા પડતી હોય તે શોધી તેમને આપણા પુસ્તકમાં ગાય વિષે આપેલા ફકરાના શબ્દો સાથે સરખાવવાનું કહ્યું...આખી વાતમાં અનુભવ થયો કે... તું ફૂટપટ્ટી ના વાપર શીખવાની લીટી દોરવા, અહી તો આટા પાટા છે દિમાગની બત્તી ખોલવા !

હવે થાય છે હું કયારે આ બાળકોને છૂટો છૂટો એક એક હિન્દી મૂળાક્ષર શીખવાડત અને કયારે તેઓ મૌલિક રીતે લખતા થયા હોત ? હવે ચાવી તો મળી છે....

જોઈએ કેટલા તાળા ખુલે છે ???

Ø शिक्षक: आज मै आपको कुछ बाते सुनाने वाला हु...गाय के बारेमे – मै अगर कोई गलती करू तो आप उसे सुधार के फिर से बताएँगे ठीक है ?

 बच्चे : ठीक है..

Ø शिक्षक : एक डेमो कर ले

 बच्चे : जरूरत नहीं...

Ø शिक्षक : जरूरत नहीं...है...अच्छा तो मै शरु करती हु..

(વર્ગમાં હસાહસ ) 

बच्चे : करती हु..नहीं..करता हु

Ø शिक्षक : ऐसे नहीं..आप को सिर्फ इतना बोलना है..जैसे, “अच्छा तो मै शरू करता हु |”

बच्चे : ओ.के.

Ø शिक्षक : क्या ओ.के. बोलो..

 बच्चे : अच्छा तो मै शरू करता हु..

Ø शिक्षक : गाय एक हिंसक पशु है |

 बच्चे : गाय एक पालतू पशु है |

Ø शिक्षक : इसे छे पैर और तिन शिंग होते है |

बच्चे : इसे चार पैर और दो शिंग होते है |

 Ø शिक्षक: गाय का दूध बहुत कड़वा और हानिकारक होता है |

  बच्चे : गाय का दूध बहुत मीठा.....

તેમને વાક્યો સુધાર્યા કર્યા...અને મેં બને એટલી વાતોને જોડી જોડીને મુકવાનું શરુ કર્યું...વચ્ચે ...કેટલાક સંવાદો ભાષાની અસલી મજા માણવા જેવા રહ્યા જેમકે –

“गाय को होती है एक पुछ, न मानो मेरी तो गाय से पूछ”

આ કસરત પછી તેમને ગાય વિષે લખવા કહ્યું...હવે કેટલાક વિદ્યાર્થીઓનો પ્રશ્ન સામે આવ્યો...તેઓ હિન્દીમાં લખે પણ લીપી ‘ગુજરાતી’ ઉપર શીરોરેખા બાંધે બસ...બધાના લખ્યા પછી તેમને જે મૂળાક્ષરોમાં શંકા પડતી હોય તે શોધી તેમને આપણા પુસ્તકમાં ગાય વિષે આપેલા ફકરાના શબ્દો સાથે સરખાવવાનું કહ્યું...આખી વાતમાં અનુભવ થયો કે...

તું ફૂટપટ્ટી ના વાપર શીખવાની લીટી દોરવા,

અહી તો આટા પાટા છે દિમાગની બત્તી ખોલવા !