શાળાનું સામૂહિક જીવન અને કોરોનાનું ગ્રહણ !

 શાળાનું સામૂહિક જીવન અને કોરોનાનું ગ્રહણ !

શાળા એટલે ફક્ત ભણવું – ફક્ત ગણવું એટલું જ નહીં પરંતુ શાળા એટલે એક પ્રકારે જીવવું. એટલે જ  તો ભણતર અને ગણતર બંને ભેગાં કરતાં જ ઘડતર શબ્દ વપરાય છે. શાળા બાળકોનું ઘડતર કરતી હોય છે. સમાજમાં શાળા સિવાય એવું કોઈ પ્લેટફોર્મ નથી કે જ્યાં બાળક સરળતાથી સામૂહિક જીવનના પાઠ શીખી શકે. સમૂહમાં જીવવા માટે શાળાકીય જીવન ખૂબ જ અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.  શાળા એટલે જ સામુહિકતા એમ કહીએ તો પણ ખોટું નથી. ભવિષ્યમાં બાળક જ્યારે સમાજની વચ્ચે ઊભા રહી કામ કરવાનું થશે ત્યારે આજનું તેના ઘડતરમાં વણાયેલું સામૂહિક જીવન તેને મોટું મદદરૂપ બનશે.

શાળામાં ચાલતી નાગરિક ઘડતરની પ્રવૃત્તિ પણ બાળકોમાં આવા જ સામૂહિક જીવનને વધારે પ્રબળ બનાવવાના ઉદેશ્યથી શરૂ થઈ હતી. ધીમે ધીમે બાળકોમાં નાગરિકતાના ગુણોનો સંચય થાય, બાળકો શાળાની નાની નાની જવાબદારીઓનું સંચાલન કરતાં કરતાં જવાબદાર બને. તેમનામાં મારી શાળા  - મારું ગામ  - મારો દેશના ગૌરવવાળા એક નાગરિકના ગુણો વિકસે તે આ પ્રવૃત્તિનું હાર્દ રહ્યું છે. શાળા બાળકોની છે – એવું કહેવું પડે તેના કરતાં તેઓ આ પ્રવૃત્તિમાં જોડાઈને તેવું અનુભવતાં થયાં છે. શાળાના દરેક ખૂણા પર  બાળકનો હક અને તેમની ફરજનો અહેસાસ કરાવે છે. શાળાના નિર્ણયોમાં પણ તેમની પ્રત્યક્ષ ભાગીદારી એ જાણે કે તેમની પરોક્ષ જવાબદારીનું વહન થતું હોય છે. આવી પ્રવૃત્તિ સાથે જીવતી શાળાઓ એટલે કે સમૂહમાં જીવતી શાળાઓ માટે હવે કોરોના રૂપી વિલને પ્રવેશ કર્યો છે. આવા વિલનના કારણે  હવે બાળકોએ શાળામાં પણ સાથે સાથે ને બદલે સામે સામે અને દૂર દૂર રહેવા માટે મજબૂર કરી દીધા છે. ભેગાં રહેવું, ભેગાં થઈ રમવું એ બાળકોનો સહજ સ્વભાવ હોય છે. કોરોના પૂર્વે જ્યારે સમૂહમાં ભેગાં થવાની વાત આવે ત્યારે શાળાની એ આનંદિત પળો હતી. હજુ પણ છે પરંતુ હવે ચિંતાઓ અને જવાબદારીઓ વધી છે. કોરોના કારણે શાળામાં શું શું ફેરફાર થયાં ?  એવા પ્રશ્નોના જવાબમાં પ્રથમ તો શાળાનું સંચાલન કરતી બાળ ટોળકીઓ માટેના ગ્રુપ વિભાજન માટે બાળકો જાતે જ ચિઠ્ઠીઓ બનાવતા – પોતાના હાથે ખેંચતા અને મિત્રની ટોળકીમાં નામ આવ્યું હોય તો દોડીને કિલકીલાયરી સાથે ભેટી પડતાં. પરંતુ કોરોના વિલને આ આનંદને ઓછો કરી દીધો. આ વખતે સંક્રમણ થી સાવચેતી માટે બાળકે ફક્ત ચિઠ્ઠી બતાવશે અને શિક્ષક તેને તેના ગ્રૂપનું નામ કહેશે. બાળક ડિસ્ટન્સ જાળવી પોતાના ગુપમાં બેસી જશે. પ્રક્રિયામાં અને બાળકોની આંખોમાં ઉત્સાહની ઝાંખપ દેખાઈ પરંતુ શું થાય? – જોઈએ હજુ આગળ આગળ શું થશે તે તે સમય જ બતાવશે. પરંતુ બાળકોમાં સાવચેતી સાથે આનંદ અને ઉત્સાહ જળવાઈ રહે એ અમારી પ્રાથમિકતા છે જ પરંતુ બાળકોના સ્વાસ્થ્ય પછીની .. ચાલો જોઈએ નાગરિક ઘડતર પ્રવૃત્તિમાં ગ્રુપ વિભાજન સમયના કેટલાંક દ્રશ્યો.. 

વિડિયો