મહીસાગર તો મા છે !!!

મહીસાગર તો મા છે !!!

વર્ષો પહેલાં શિક્ષકે એક વાર ત્રીજા કે ચોથા ધોરણમાં બાળકોને કહ્યું હતું કે, "નદીઓનાં નામ બોલો" બાળકો એક પછી એક નદીઓનાં નામ બોલતા ગયા અને શિક્ષકે તે નામ બોર્ડ ઉપર નોંધ્યાં. તેમની યાદીમાં સાબરમતી, વાત્રક, નર્મદા જેવી નદીઓ તો આવી પરંતુ ગામની સૌથી નજીકની નદી કે જેના પરથી ગામનું નામ પણ નદીસર અને પછી નવા નદીસર પડ્યું છે - તેવી મહીસાગરની વાત આવી જ નહીં ! એટલે શિક્ષકે કહ્યું હતું કે, "અલ્યા મહીસાગર નદી ભૂલી ગયા !?!"

શિક્ષકના મહિસાગરને નદી કહેવાના આ ‘પ્રશ્નને’ સૌ બાળકોની આંખોએ જાણે સામે પ્રશ્નો કર્યા! બે ત્રણ વિસ્ફારિત નજરે બોલી પડ્યા - “ મહીસાગર તો મા છે!”

….અને ત્યારથી સૌને સમજાય છે કે અક્ષરજ્ઞાન કેળવી લેવામાં આપણે (શિક્ષકો) વધુ મદદગાર સાબિત થઈશું પરંતુ આ અ-ક્ષર સમજણ આપણે આ જમીનમાંથી ગ્રહણ કરવાની છે. ને અમે સૌ દર વર્ષે અમારી આ માને મળવા માટે પગપાળા જઈએ છીએ. દરેક વખતે મહીસાગરે જવું અમારા માટે એક ચેકલીસ્ટ હોય છે ! ( અગાઉના પર્યટન ) 

આ જતાં અને આવતાં શાળામાં જે પણ થઈ રહ્યું છે તેમાં - સંબંધોના તાણાવાળા કેવા ગોઠવાઈ રહ્યા છે તે નજર સામે ઊભરી આવે છે.  તેઓની બાળપણમાં હોવાં જ જોઈએ તેવાં મસ્તી અને તોફાનોની સાથે સાથે તેમનામાં પરસ્પર કાળજી લેવાનો જે ગુણ છે તે આ પગપાળા પર્યટનની આગવી ઓળખ બની ગયો છે.

આ વખતે પણ અમે આમ જ નીકળ્યાં. થોડાં વર્ષો પહેલાં નવા રસ્તાઓ -  નવાં ખેતર - પ્રકૃતિનાં નવાં સ્વરૂપો અને અમારા સૌનો એ જ આનંદી મિજાજ. હસતાં, ગાતાં, બૂમાબૂમ કરતાં, રસ્તામાં મળે એમને હોંકારા દેતાં, ઘાસમાંથી પસાર થતાં તેના પર પ્રેમથી હાથ પસવારી લેતાં, બોર વીણવા માટે બ્રેક મારતાં, એકમેકને ખિજવતાં, રસ્તામાં પડેલા છાણને જોતાં એકબીજાને ‘હેપ્પી બર્થ ડે ‘ કહી એ ‘બર્થ ડે કેક’ બતાવતાં, જુદા જુદા છોડવાઓને તેમના નામ પૂછતાં, ચાલી ન શકે એને તેડી લઈ - પહોંચ્યાં એ ‘મા’ના પાલવપટમાં ! થોડીવાર ધ્યાનમાં બેઠાં - ચાલવાનો થાક અને ઉમંગ બંને થોડાં ઠરે ! એક વાર્તા અને વાર્તા આધારે શાળાનો ડિસેમ્બર કેવો રહ્યો તેની ટૂંકી વાત જોડાઈ - ને પછી શરૂ થયું અમારું આનંદનું રોલર કોસ્ટર ! કોઈ દોડતાં, કોઈ આંધળો પાટો રમતાં, ફૂલ રેકેટ અને ક્રિકેટ તો સાથે ને સાથે જ હોય છે !  ગુજરાતી અને તે ય અમારા જેવા ભેગા થાય તો ગરબા અને ટીમલી વગર દહાડો વળે ? ગાડી ભરીને આવેલા ચણા પુલાવ - ને પછી નદીમાં !

પાણીમાં પથ્થરની ટપ્પ પાડવી, મૂઠીમાં ભરી રેતીની સુંવાળપ અનુભવવી, પથ્થરો વીણવા, નદીમાં નમીને તેનું પાણી માથે ચઢાવવું, દૂર બળતા શબને જોઈ ગુસપુસ વાતો કરવી, પાણી ખોબે ભરી ઊંચે ઉછાળી પોતાના પર પડે ત્યારે શિક્ષકની  કેમેરા પર્સન તરીકેની સ્કિલની પરીક્ષા લેવી, કાગળની હોડી બનાવી નદીમાં વહેતી કરવી, જેણે સઘળું આપાયું છે એ મા માટે ઘરેથી પધરાવવા આપેલો સિક્કો પધારાવવો. (ધ્રુવભાઈ યાદ આવ્યા ? - નદીના પાણીમાં સિક્કા ફેંકી દેતી પ્રજા બીજે ક્યાંય હશે કે નહીં ?)

આ બધાં આનંદનું પોટલું જે અમારી માએ અમને બાંધી આપ્યું એ લઈ ફરી નાચતાં - કૂદતાં..શાળાએ..!