ગાણિતિક વ્યહવારિક કોયડાઓ અને ગામ !!!

ગાણિતિક વ્યહવારિક કોયડાઓ અને ગામ !!!

             ઉપલા ધોરણોમાં બાળકોને ગણિત શીખવું રસહીન લાગતું હોય છે તેનું સૌથી મોટું કારણ પ્રવૃત્તિ વિહીન ગણતરી ! આવાં ધોરણોમાં ગણિત ગણવું એટલે ‘ગણવું’ તે પણ કોઈ ક્રિએટીવીટી વિના જ ! પહેલાં કે બીજા ધોરણમાં બાળકોને તમે જોશો તો તેઓ વાંચન કે લેખન કરતાંય વધારે ગણિતમાં એટલે કે ગણનમાં બહુ જ રસ હોય છે, તેનું સૌથી મોટું કારણ એ હોય છે કે તેની સાથે કક્ષા મુજબની રસિક પ્રવૃત્તિઓ જોડાયેલી છે : જેમકે કચૂકા ગણવા, મણકા ગણવા, હાથ પગની આંગળીઓ ગણવી વગેરે વગેરે... જેમ જેમ કક્ષા અને कक्षा વધતી વધતી જાય છે તેમ ગણિતના વર્ગખંડો ફકતને ફક્ત મૌખિક અને માનસિક ગણનનો ખૂણો જ બની જાય છે. પરિણામ એ આવે છે કે જેમ જેમ આગળ જતાં જઈએ વર્ગખંડો ધ્વારા ગણિત નીચોવેલા રસગુલ્લા જેવો બની ગયો હોય છે... 

અને  શું આપણે ગણિતમાં એવીને એવી જ રસિકતા બાળકોમાં દુર સુધી ટકી રહે માટે તેમાં એવું કંઈક ન કરી શકીએ જેમ કે અપૂર્ણાંકમાં ફકતને ફક્ત કાળાપાટિયામાં ચોકના વર્તુળ કે ચોરસના ટુકડા કરવાને બદલે કેળાં સફરજન કે પછી પોસાઈ શકે તેવાં કોઈપણ ફળ/ શાકભાજીના ટુકડા કરી બાળકોને ન શીખવી શકીએ ? હા, આને એમ પણ કહેવાય કે ખાતાં શીખવું અથવા તો શીખતાં શીખતાં ખાવું !!! ધોરણ ૩/૪ની વાત કરીએ તો બાળકોને ગણિતમાં વ્યહવારિક દાખલા શીખવવાના થાય છે. શીખવવા કરતાંય - સમજાવવાના થાય છે... તેમ કહીશ તો જ વધારે યોગ્ય લાગશે ! હવે વ્યહવારિક દાખલા વિષે જ શીખવાનું હોય તો પછી તેનું સૌથી મોટું પ્લેટફોર્મ કયું હોઈ શકે ?  તમે જોશો કે વ્યહવારિક દાખલા શીખવવા માટે આપણે ધોરણ – ૩/૪ ની રાહ જોઈ રહ્યા હોઈએ છીએ જયારે સમાજે તો બાળક આઠ-નવ વર્ષનો થાય તેની રાહ જોયા વિના જ બાળકને દુકાનમાંથી નાની નાની ખરીદીનું કામ તેને સોંપી વ્યહાવારીક કોયડાઓના ઉકેલો માટેનું મનોમંથન કરાવવાનું શરુ પણ કરી દીધું હોય છે. 

        આપણે તો એ પાયા પર જ આપણા વર્ગખંડની ઈમારત ચણવાની જરૂર છે. આપણી શાળાએ ગામમાં જઈ જુદી જુદી વસ્તુઓ – મોબાઈલ થી ટેલીવિઝન અને સાઈકલ થી ટ્રેકટર – બધાની કિમત તેમના માલિકોને જોઈ પૂછી. અને એમ અમે ગામનો એક આંટો પૂરો કરી તેના આધારિત વ્યવહારુ દાખલાઓનો આટો તૈયાર કર્યો. આવા આટા માંથી જ અમને જરૂરી તેવી વાનગીઓ- સરવાળા – બાદબાકી –મોઘું શું ? સસ્તું શું ? ગુણાકાર, ભાગાકાર – વગેરે ગાણિતિક ક્રિયાઓ કરાવી.

        બાળકોને મજા અને આપણા હેતુઓની સિદ્ધિ બંને સીધી લીટીમાં ! – શિક્ષક તરીકે આપણને બીજું શું જોઈએ ? ગણિત ને ગામ સાથે જોડાવાના અન્ય કોઈ પ્રયોગો આપ પણ અમને મોકલશો તેવી અપેક્ષા !