November 30, 2017

જરૂરિયાતમંદ વાલી કે બાળક ?


[૧] જરૂરિયાતમંદ વાલીના બાળકો અને [૨] જરૂરિયાતમંદ બાળકો !
            ગ્રામીણ કક્ષાએ પ્રાથમિક શાળામાં ફરજ બજાવવી એ કર્તવ્યનો મોટો લાહવો છે. તેમાંય અંતરિયાળ વિસ્તારમાં શાળામાં આવતાં બાળકો મોટાભાગે ખુબ જ કાળજી માંગી લે તેવાં હોય છે. આપણી સામાજિક વ્યવસ્થામાં બાળકને ભગવાન માનવામાં આવે છે અને આપણી ધાર્મિક માન્યતાઓમાં જરૂરિયાતમંદને મદદ એ પુણ્યનું કામ તરીકે મુલવામાં આવ્યું છે. [વાંચો -: દાનમાં પણ શ્રેષ્ઠ દાન... ] આવી આપણી વ્યવસ્થાનો સમન્વય આપણને ગ્રામીણ અંતરિયાળ વિસ્તારમાં જોવા મળી રહે છે. જેમાં જરૂરિયાતમંદ બાળકો માં પણ બે પ્રકારના બાળકો આપણી સામે હોય છે [૧] જરૂરિયાતમંદ વાલીના બાળકો અને [૨] જરૂરિયાતમંદ બાળકો !
                  પહેલા પ્રકારનો બાળક એટલે -   જેમાં આપણા વર્ગખંડમાં એવા બાળકો આવતાં દેખાય છે જેઓની ઘરની મુલાકાત જ સમયે તેમની સ્થિતિ જોઈ આપણને પણ એમ થઇ આવે કે ખરેખર આ સ્થિતિમાં તો શાળા એ જવું એ ગૌણ છે, કદાચ અભ્યાસ સમયે આપણી આવી સ્થિતિ હોત તો આપણે નિશાળના પગથીયે ય ન ગયા હોત ! જ્યાં સવાર-સાંજનું ખાવાનું અને પહેરવાનું કેવી રીતે પૂરું કરીશ  તેની દ્વિધા માં જીવતા કેટલાંક પરિવારના આગેવાનને ભૂલથીય યાદ ન આવે કે બાળકો શાળાએ ગયા કે નહિ તે પૂછું ! હા, પણ આવા પણ પરિવારો જયારે બાળકોને શાળાએ પહોંચતા કરે છે ત્યારે તે વાલીઓ સન્માનને પાત્ર હોય છે અને આવા બાળકો પ્રત્યેની આપણી જવાબદારી ફકતને ફક્તે પાઠ્યપુસ્તકોનું ઈનપુટ કરવા પુરતી સીમિત ન રહેતાં તેના માટે થોડી વધારે કાળજીપૂર્વકનું શાળા પર્યાવરણ બનાવવાની રહે છે ! કારણ કે આવા બાળકોને આપણે જરૂરિયાતમંદ બાળકોની કેટેગરીમાં સામેલ કરીએ છીએ. જયારે અહીં જરૂરિયાતમંદ વાલીનો બાળકનો અર્થ ફક્ત આર્થિક રીતે  જ નથી ! અહીં જરૂરિયાતમંદ વાલીનો બાળક છે – કે જેને જરૂરિયાતની વ્યવસ્થા કરવા માટેની વ્યસ્તતામાં પ્રેમ, હુંફ અને તેને સમજવા માટેની પરાનુભુતી નથી મળી રહી તે બધું પણ – કરવું જરૂરી છે  ! અને ખરેખર આવા બાળકો માટે મોટાભાગના આપણા મિત્રો મહેનત પણ કરે છે –
                   બીજા પ્રકારનો બાળક એટલે – જયારે કોઈ બાળક પાસે વિષયની નોટબુક ભરાઈ ગઈ હોય અને ફરીથી ન લાવ્યો હોય, પેન પેન્સિલ કે રબર ન હોય, અથવા તો શૈક્ષણિક કાર્ય માટે લાવવા પડતાં સંસાધનોની વારંવાર સુચના કરવા છતાં ન લાવતો હોય – અને જયારે પૂછીએ ત્યારે જવાબ હોય કે “મેં ઘરે મારા પપ્પા પાસે માંગેલું પણ... !” વાલી પણ લાવી શકવા સક્ષમ હોય – છતાં પણ પરિવારમાં મોજશોખને અગ્રીમતા હોય ત્યાં બાળકોની અભ્યાસ માટેના સાધનોને ગૌણ કરી નાખવામાં આવતાં હોય છે ! ત્યારે આપણી તેના પરિવાર પ્રત્યેની ફરિયાદ હોય છે કે મોબાઈલ , સ્પીકર, ટીવી લાવવાના પૈસા મળે મળે છે – વ્યસન કરવાના પૈસા મળે છે – પણ નોટ લાવવાના પૈસા નથી તારા બાપા પાસે ? – અને આ બળાપો ઘણે અંશે વ્યાજબી પણ છે – કારણ કે આ બળાપો જ સાબિતી છે આપણી તે બાળકના શિક્ષણ પ્રત્યેની કાળજીનો ! પરંતુ વિચારો કે આમાં આ બાળક નો શું વાંક છે ? ત્યારે ખરેખર જરૂરિયાતમંદ બાળક એવો શબ્દ વાપરીએ છીએ તે બાળકો ખરેખર આ છે – પેલા તો “ જરૂરિયાતમંદ વાલી” છે – ચાલો આવા બાળકો અને વાલીઓ માટે કર્મ નહિ તો ધર્મ સમજી ને પણ જેટલી પણ મદદ કરતાં આવ્યા છીએ તે કરતાં રહીએ અને ના કરતાં હોઈએ  તો આજથી શરુ કરીએ !
JKL JKL JKL JKL JKL JKL JKL JKL JKL JKL

No comments: